Trong những năm qua, tỉnh Bạc Liêu là một trong những địa bàn được các nhà đầu tư quan tâm đầu tư phát triển, tuy nhiên, việc bồi thường, giải phóng mặt bằng để thực hiện các công trình, dự án trên địa bàn vẫn đang tồn tại rất nhiều khó khăn và bất cập bởi ảnh hưởng từ việc thu hồi đến lợi ích của các cá nhân, tổ chức, hộ gia đình đang sử dụng đất.
Từ thực tiễn hiện nay có thể thấy, hầu như các công trình, dự án trên địa bàn tỉnh hiện nay khi thực hiện giải phóng mặt bằng đều có những khó khăn, vướng mắc về nguồn gốc đất, giá đất, đơn giá tài sản, vật kiến trúc để tính bồi thường; nhận thức và ý thức của một bộ phận người dân trong việc thực hiện chủ trương thu hồi đất và chính sách bồi thường, giải phóng mặt bằng chưa cao đã ảnh hưởng đến tiến độ của các dự án, chương trình phát triển kinh tế - xã hội…
Nhận thức rõ những bất cập và khó khăn đó, là đơn vị được trực tiếp giao nhiệm vụ thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, thời gian qua, Trung tâm Phát triển Quỹ nhà và đất đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị chuyên môn, đề xuất những giải pháp cụ thể nhằm kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao.
1. Về cơ chế chính sách: Xây dựng chi tiết khung chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương. Khi lập kế hoạch và thực hiện giải phóng mặt bằng phải đảm bảo trình tự, thủ tục quy định và đúng thực tế từng dự án, đồng thời vận dụng linh hoạt giữa các bước trong trình tự để rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng nhưng vẫn đảm bảo đúng quy định của pháp luật.
2. Về công tác quản lý, quy hoạch đất đai: Các cơ quan chuyên môn phối hợp chặt chẽ với Ủy ban nhân dân cấp xã, thị trấn và các cơ quan, ban ngành để quản lý đất đai theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được duyệt, ngăn chặn việc lấn chiếm, xây dựng trái phép và hạn chế việc tranh chấp, đảm bảo cơ sở xác định đúng hiện trạng, nguồn gốc và thời gian sử dụng đất, phục vụ tốt việc lập phương án bồi thường, hỗ trợ một cách chính xác, đúng quy định.
3. Việc đo đạc địa chính phục vụ giải phóng mặt bằng, luôn lựa chọn kỹ đơn vị tư vấn có năng lực, kinh nghiệm để hợp đồng đo đạc và tổ chức nghiệm thu đúng theo quy định, tránh thực hiện không đúng quy trình, thủ tục dẫn đến những sai sót, mất thời gian điều chỉnh, từ đó làm gián đoạn, làm chậm tiến độ thực hiện dự án.
4. Bố trí kịp thời nguồn vốn thực hiện dự án, đặc biệt là nguồn kinh phí để chi trả bồi thường, hỗ trợ cho người có đất thu hồi để củng cố niềm tin của người dân đồng thời giảm bớt chi phí phát sinh.
5. Đẩy mạnh vận động, tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về đất đai, bồi thường và hỗ trợ, tái định cư cũng như mục đích, ý nghĩa của dự án tới các đối tượng có đất bị thu hồi, trước hết là cán bộ, đảng viên, quần chúng gương mẫu nhằm nâng cao nhận thức về trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi trong việc chấp hành chủ trương thu hồi đất của Nhà nước để thực hiện dự án.
6. Thực hiện đầy đủ quy trình công khai, minh bạch và đối thoại với các đối tượng bị thu hồi đất để thuyết phục, khắc phục những thiếu sót nhằm hạn chế đến mức thấp nhất những thắc mắc, khiếu kiện của người có đất bị thu hồi, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng các dự án được giao.
7. Tiếp nhận, xác minh làm rõ và giải quyết kịp thời, không để dây dưa kéo dài, đặc biệt là các kiến nghị của các đối tượng bị ảnh hưởng các dự án, nhằm kịp thời khắc phục những thiếu sót, giải quyết chặt chẽ, đúng quy định pháp luật đồng thời đảm bảo được quyền lợi cho người dân.
8. Kịp thời báo cáo những khó khăn, vướng mắc, đề xuất hướng xử lý, giải quyết đúng theo yêu cầu, làm cơ sở thực hiện các bước tiếp theo, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án.
9. Các cấp, các ngành chức năng có thẩm quyền cần thường xuyên điều tra, thu thập thông tin để điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung các chính sách bồi thường, hỗ trợ, đặc biệt là giá bồi thường về công trình, vật kiến trúc gắn liền với đất, về giá cây trồng cho sát thực tế nhằm tạo sự đồng thuận cao của những đối tượng có đất thu hồi thực hiện công trình, dự án.
Hoàng Trung Cảnh